Το ISO 9001:2008 είναι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο που έχει εκπονηθεί από το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) για τη διαχείριση της ποιότητας και μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις κατηγορίες των εταιρειών, ανεξάρτητα από δραστηριότητα, το παρεχόμενο προϊόν ή την υπηρεσία καθώς επίσης το είδος ή το μέγεθός τους.
Το πρότυπο ISO 9001:2008 επικεντρώνεται στον καθορισμό των ελάχιστων επιχειρηματικών πρακτικών για την παραγωγή και την παράδοση των προϊόντων και υπηρεσιών της εταιρείας, μέσω της εφαρμογής ενός επίσημου «Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας» ή όπως είθισται να αναφέρεται ως ΣΔΠ.
Ένα ΣΔΠ ISO 9001:2008 αποτελείται από ορισμένες διαδικασίες, τεκμηρίωση και άλλες επίσημες πρακτικές που ελέγχουν τις εσωτερικές λειτουργίες της εταιρείας ώστε να εξασφαλίζει ότι πληρούνται με συνέπεια οι απαιτήσεις του πελάτη.
Μελέτες ISO 9001 & ISO 22000
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ISO 9001
Τα τέσσερα Βασικά Βήματα για την πιστοποίηση:
- ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ (PLANNING)
Το σημείο εκκίνησης για μια εταιρεία που επιδιώκει πιστοποίηση ISO, είναι ο σχεδιασμός και η προετοιμασία των απαιτούμενων διαδικασιών καθώς και η τεκμηρίωση που ορίζεται στο πρότυπο ISO 9001. - ΕΦΑΡΜΟΓΗ (IMPLEMENTING)
Στο σημείο αυτό απαιτείται να προσδιοριστούν και να καθοριστούν οι βασικές επιχειρηματικές διαδικασίες της επιχείρησης. Ποιες είναι, πώς θα παράγονται και παραδίδονται τα προϊόντα – υπηρεσίες σας στους πελάτες της. Για κάθε μία από αυτές τις διαδικασίες, θα πρέπει να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν μετρήσιμα όρια και στόχοι απόδοσης, που ονομάζονται “ποιοτικοί στόχοι” ώστε να χρησιμεύσουν ως βάση για τη συνεχή βελτίωσή τους και κατά προέκταση βελτίωση της επιχείρησης.
Εκτός από τις καθορισμένες διαδικασίες και στόχους, ορισμένα επίσημα έγγραφα πρέπει να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν για την παροχή “ελέγχου” των διαδικασιών. Επιπρόσθετα, έξι διοικητικές διαδικασίες πρέπει να τεκμηριώνονται και να εφαρμόζονται οι οποίες περιλαμβάνουν:
• Έλεγχο των Εγγράφων
• Έλεγχο των Αρχείων
• Εσωτερικό Έλεγχο
• Έλεγχο των μη-συμμορφούμενων προϊόντων
• Διορθωτικές ενέργειες
• Προληπτική δράση - ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ (REVIEW)
Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης αξιολόγησης, πραγματοποιείται ο προβλεπόμενος εσωτερικός έλεγχο της επιχείρησης και επανεξετάζετε η διαχείριση. Μόλις αυτές οι διαδικασίες ολοκληρωθούν, θεωρείται ότι η εταιρεία έχει εφαρμόσει το πρότυπο και υπάρχει “Συμβατότητα κατά ISO”, παρά το γεγονός ότι ακόμα δεν έχει πιστοποιηθεί. - ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ (CERTIFICATION)
H πιστοποίηση του ΣΔΠ σύμφωνα με το πρότυπο ISO 9001:2008 πραγματοποιείται από έναν εγκεκριμένο Φορέα Πιστοποίησης. H επιλογή του φορέα πιστοποίησης είναι μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις που θα πάρει η επιχείρηση προκειμένου να εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή προσαρμογή ανάλογα με τον τύπο της επιχείρησης, την θέση της καθώς και το συνολικό κόστος για την διατήρηση της πιστοποίησης.
Ο αρχικός έλεγχος πιστοποίησης διεξάγεται σε δύο μέρη. Ο έλεγχος πρώτου Σταδίου (Στάδιο-1) είναι μια γενική επισκόπηση της τεκμηρίωσης του ΣΔΠ, για να βεβαιωθεί ότι καλύπτονται όλες οι απαιτήσεις του προτύπου.
Το κύριο μέρος του ελέγχου ISO είναι το Στάδιο-2 όπου διεξάγεται έλεγχος πάντα επί τόπου στην τοποθεσία της επιχείρησης και επικεντρώνεται στην εφαρμογή και την αποτελεσματικότητα του ΣΔΠ.
Εάν διαπιστωθούν μη συμμορφώσεις, αυτές τεκμηριώνονται πλήρως σε μια επίσημη έκθεση και αποστέλλονται για διόρθωση. Μόλις γίνει η λήψη και η αξιολόγηση των διορθωτικών ενεργειών, η πιστοποίηση έχει ολοκληρωθεί και εκδίδεται το πιστοποιητικό.
Προκειμένου να γίνει η διατήρηση της πιστοποίησης, η επιχείρησησυμμετέχει στην ετήσια επιθεώρηση επιτήρησης από τον Φορέα πιστοποίησης, όπου επιβεβαιώνεται η διατήρηση του ΣΔΠ. Κάθε τρία έτη, διεξάγεται ένας πιο ολοκληρωμένος έλεγχος επαναπιστοποίησης, παρόμοιος με τον αρχικό έλεγχο.
Τα κύρια πλεονεκτήματα ενός Συστήματος Διαχείρισης της Ποιότητας είναι ότι μέσω αυτού:
- Καθορίζεται η οργανωτική δομή της επιχείρησης
- Καθορίζονται οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντα του προσωπικού
- Τυποποιούνται οι εσωτερικές διαδικασίες
- Εγκαθίστανται μηχανισμοί πρόληψης λαθών και καθορίζονται μηχανισμοί επέμβασης
- Καταγράφεται η απόδοση των υπηρεσιών / προϊόντων
- Γίνεται καλύτερη επιλογή προμηθευτών και υπεργολάβων
- Αναγνωρίζονται οι ανάγκες για εκπαίδευση του προσωπικού
- Επιτυγχάνεται μείωση των λειτουργικών εξόδων
- Βελτιώνεται ο σχεδιασμός των προϊόντων
- Δίνεται η δυνατότητα «εγγύησης» της επιχείρησης στους πελάτες της για τήρηση των υποσχέσεών της
Τα Οφέλη που αποκομίζει η πιστοποιημένη επιχείρηση στην αγορά συνοψίζονται κατωτέρω :
- Αυξημένη εμπιστοσύνη πελατών
- Καλύτερη εικόνα στην αγορά ως επιχείρηση
- Κάλυψη της ενδεχόμενης απαίτησης από φορείς για υποχρεωτική πιστοποίηση των αναδόχων
- Καλύτερη επικοινωνία με προμηθευτές
- Ικανότητα προσέλκυσης νέων πελατών και διατήρηση των υφιστάμενων
- Μείωση παραπόνων και δυσαρέσκειας πελατών
- Μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα της Επιχείρησης
Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων για τις Επιχειρήσεις της Αλυσίδας των Τροφίμων
To ISO 22000:2005 είναι ένα πρότυπο το οποίο εκπονήθηκε από το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) και προδιαγράφει τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούν οι επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην αλυσίδα των τροφίμων ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια των προϊόντων τους από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση.
Το Διεθνές αυτό πρότυπο αντιμετωπίζει μόνο θέματα ασφάλειας τροφίμων και στην ουσία αποτελεί την εξέλιξη των αρχών HACCP καθιερώνοντας ως επιπλέον βασικά στοιχεία:
- την ύπαρξη βασικών συνθηκών και δραστηριοτήτων για τη διατήρηση κατάλληλου υγιεινού περιβάλλοντος (προαπαιτούμενα)
- την καθιέρωση διαδικασιών για την αποτελεσματική διαχείριση και επικαιροποίηση του συστήματος
- την αποτελεσματική επικοινωνία των επιχειρήσεων στην αλυσίδα των τροφίμων με προμηθευτές, καταναλωτές, συμβούλους, αρμόδιες αρχές και κάθε οργανισμό που μπορεί να επηρεάζει το σύστημα διαχείρισης της επιχείρησης
Aπευθύνεται σε όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμούς (ιδιωτικού και δημοσίου χαρακτήρα) της αλυσίδας των τροφίμων και των ζωοτροφών συμπεριλαμβάνοντας τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, τους υπεργολάβους και τους προμηθευτές εξοπλισμού, συσκευασίας, καθαριστικών, υλικών συσκευασίας και άλλων υλικών που μπορεί να έλθουν σε επαφή με τα τρόφιμα ή τις ζωοτροφές.
Ταιριάζει κυρίως στις επιχειρήσεις των παραπάνω κλάδων που επιδιώκουν να εφαρμόσουν, πέραν των νομικών απαιτήσεων, ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης της ασφάλειας τροφίμων και να αποκτήσουν Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης από Διαπιστευμένο Φορέα.
Στο ISO 22000:2005 ενσωματώνονται οι αρχές HACCP και επομένως τα βήματα εφαρμογής είναι παρόμοια με αυτά του HACCP:
- Αξιολόγηση και βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής σύμφωνα με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας και των διεθνών κανόνων ασφάλειας των τροφίμων και καθορισμός των προαπαιτούμενων (PRPs)
- Συγκρότηση ομάδας ασφάλειας τροφίμων που θα έχει τη γνώση και την εμπειρία για την ανάπτυξη και εφαρμογή ενός αποτελεσματικού συστήματος και ορισμός επικεφαλή ομάδας
- Περιγραφή των α΄ υλών, των συστατικών και των υλικών σε επαφή με τα τρόφιμα
- Περιγραφή προϊόντος και προσδιορισμός της αναμενόμενης και ακούσιας χρήσης του
- Σχεδιασμός διαγράμματος ροής το οποίο περιλαμβάνει όλα τα στάδια παραγωγής του προϊόντος
- Επαλήθευση του διαγράμματος ροής κατά τη διαδικασία παραγωγής
- Αναγνώριση και αξιολόγηση όλων των πιθανών κινδύνων που δύναται να εμφανιστούν
- Προσδιορισμός των προληπτικών μέτρων που είναι απαραίτητα για την πρόληψη ή περιορισμό εντός αποδεκτών επιπέδων των κινδύνων και κατηγοριοποίηση τους σε προαπαιτούμενα προγράμματα (OPRPs) και κρίσιμα σημεία ελέγχου (CCPs)
- Καθορισμός κρίσιμων ορίων για κάθε CCP, η τήρηση των οποίων θα εξασφαλίζει ότι το CCP βρίσκεται υπό έλεγχο
- Εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης των CCPs και OPRPs
- Καθιέρωση διορθώσεων και διορθωτικών ενεργειών που υλοποιούνται σε περίπτωση που τα συστήματα παρακολούθησης δείχνουν ότι ένα συγκεκριμένο CCP ή OPRP βρίσκεται εκτός ελέγχου
- Προσδιορισμός των διαδικασιών επαλήθευσης και επικύρωσης του συστήματος
- Καθιέρωση επιπρόσθετων διαδικασιών που έχουν στόχο να βοηθήσουν στην αποτελεσματική εφαρμογή του συστήματος
- Εγκατάσταση ενός αποτελεσματικού συστήματος αρχειοθέτησης και καταγραφής του συστήματος
- Εκπαίδευση προσωπικού
- Επικύρωση και εφαρμογή συστήματος
- Ανασκόπηση και τροποποίηση συστήματος αν κρίνεται απαραίτητο
- Διεξαγωγή εσωτερικής επιθεώρησης
Οι κύριοι λόγοι οι οποίοι ωθούν τις επιχειρήσεις στην πιστοποίηση ενός συστήματος ISO 22000:2005 είναι:
- Ο ανταγωνισμός και οι απαιτήσεις των πελατών
- Η απόκτηση ενός «διαπιστευμένου» Πιστοποιητικού Συμμόρφωσης
- Αναδιάρθρωση της επιχείρησης
- Η συμμετοχή σε διαγωνισμούς δημοσίων φορέων στους οποίους σχετικά πιστοποιητικά περιλαμβάνονται στα απαιτούμενα δικαιολογητικά
Πλέον των παραπάνω λόγων, η προστιθέμενη αξία που μπορεί να επιφέρει ένα «τρίτο μάτι» με την εφαρμογή και πιστοποίηση ενός συστήματος μπορεί να αποτελέσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας και των συνθηκών διαχείρισης των τροφίμων μιας επιχείρησης.
Σε περίπτωση που η πιστοποίηση του συστήματος δεν είναι απαραίτητη για εσάς, πιθανότατα, να σας ταιριάζει καλύτερα το βασικό σύστημα HACCP.